Prawie każdy z nas boryka się z irracjonalnym lękiem – może to być strach przed pająkami czy przed badaniem okresowym. Dla większości ludzi są to obawy minimalne. Gdy lęk zaś staje się tak przemożny, że powoduje ogromny niepokój i przeszkadza w normalnym życiu, to mamy do czynienia z fobią. Fobia może być na szczęście leczona – istnieją pewne strategie i terapia, która pomaga pokonać strach i pozwala na normalne życie.
REKLAMA
Czym jest fobia?
– Fobia (więcej o fobii przeczytasz w artykule: http://portal.abczdrowie.pl/fobie) to zaburzenie, którego objawem jest silny lęk przed jakąś konkretną sytuacją, zjawiskiem, przedmiotem czy zwierzęciem. Jest to strach, który bardzo utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie z powodu ciągłych prób unikania jego przyczyn – wyjaśnia psycholog Zuzanna Starczewska. Osoby, które doświadczają fobii, najczęściej zdają sobie sprawę, że ich obawy są niedorzeczne, ale nie mogą one kontrolować tych uczuć. Samo myślenie na temat danego przedmiotu czy sytuacji może wywołać uczucie strachu. W przypadku kontaktu z rzeczami, których się obawiamy, lęk jest automatyczny i przytłaczający.
– Fobia (więcej o fobii przeczytasz w artykule: http://portal.abczdrowie.pl/fobie) to zaburzenie, którego objawem jest silny lęk przed jakąś konkretną sytuacją, zjawiskiem, przedmiotem czy zwierzęciem. Jest to strach, który bardzo utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie z powodu ciągłych prób unikania jego przyczyn – wyjaśnia psycholog Zuzanna Starczewska. Osoby, które doświadczają fobii, najczęściej zdają sobie sprawę, że ich obawy są niedorzeczne, ale nie mogą one kontrolować tych uczuć. Samo myślenie na temat danego przedmiotu czy sytuacji może wywołać uczucie strachu. W przypadku kontaktu z rzeczami, których się obawiamy, lęk jest automatyczny i przytłaczający.
Psycholog tłumaczy, że fobie można podzielić na te specyficzne, do których zaliczać się będą: lęki przed zwierzętami, różnymi sytuacjami, chorobami, śmiercią. Drugi rodzaj fobii to fobie sytuacyjne, które są związane z wykonywaniem na oczach innych ludzi jakiejś zawstydzającej czynności wraz z brakiem umiejętności powstrzymania jej.
Doświadczenie to może być tak stresujące, że za wszelką cenę się go unika, zmieniając przy tym styl życia. Przykładowo, osoby cierpiące na klaustrofobię mogą odrzucić lukratywną ofertę pracy, jeżeli muszą używać windy, aby dostać się do biura. Osoby, które boją się wysokości, mogą wybierać dłuższą trasę samochodem, aby uniknąć przejeżdżania przez wysoki most.
Jak rozpoznać fobię?
Fizyczne objawy fobii: trudności z oddychaniem, przyspieszone bicie serca, ucisk w klatce piersiowej, roztrzęsienie, zawroty głowy, przypływy zimna lub gorąca, pocenie się.
Emocjonalne objawy fobii: przemożny niepokój lub panika, silna chęć ucieczki, uczucie „odrealnienia”, poczucie utraty kontroli lub zwariowania, uczucie rychłej śmierci lub omdlenia, wiedza, że strach jest bezpodstawny, ale odczuwanie niemocy w panowaniu nad nim.
Fizyczne objawy fobii: trudności z oddychaniem, przyspieszone bicie serca, ucisk w klatce piersiowej, roztrzęsienie, zawroty głowy, przypływy zimna lub gorąca, pocenie się.
Emocjonalne objawy fobii: przemożny niepokój lub panika, silna chęć ucieczki, uczucie „odrealnienia”, poczucie utraty kontroli lub zwariowania, uczucie rychłej śmierci lub omdlenia, wiedza, że strach jest bezpodstawny, ale odczuwanie niemocy w panowaniu nad nim.
Jakie są przyczyny fobii?
– Fobia może być nabyta poprzez tzw. warunkowanie klasyczne – gdy dana osoba kojarzy obiekt wywołujący lęk z niebezpieczeństwem, np. gdy jako dziecko była straszone psami lub „czarnymi wołgami porywającymi dzieci” – tłumaczy specjalista. Ekspert podkreśla, że w psychologii ewolucyjnej bierze się pod uwagę przystosowawczą rolę fobii – lęk przed pająkami jest przystosowawczy z punktu widzenia przetrwania organizmów, w związku z czym postawa taka jest związana z naszymi genami i jest bardzo łatwo uaktywniana w codziennym życiu.
– Fobia może być nabyta poprzez tzw. warunkowanie klasyczne – gdy dana osoba kojarzy obiekt wywołujący lęk z niebezpieczeństwem, np. gdy jako dziecko była straszone psami lub „czarnymi wołgami porywającymi dzieci” – tłumaczy specjalista. Ekspert podkreśla, że w psychologii ewolucyjnej bierze się pod uwagę przystosowawczą rolę fobii – lęk przed pająkami jest przystosowawczy z punktu widzenia przetrwania organizmów, w związku z czym postawa taka jest związana z naszymi genami i jest bardzo łatwo uaktywniana w codziennym życiu.
Powszechne rodzaje fobii i lęków to: strach przed zwierzętami, np. pająkami, wężami, psami; strach przed zjawiskami naturalnymi, np. wysokością, wodą, ciemnością; fobie sytuacyjne (wywoływane przez konkretną sytuację), np. strach przed zamkniętą przestrzenią, przed lataniem samolotem; fobie związane z zabiegami medycznymi, np. strach przed krwią, urazem, igłą strzykawki itp.
Jakie są metody leczenia fobii, czy można ją samodzielnie pokonać?
Zrozumienie fobii to pierwszy krok do jej pokonania. Warto podkreślić przy tym, że fobie są dość powszechne – nie oznacza to, że jest się szalonym. – Fobie mogą być całkowicie uleczalne w procesie psychoterapii – podkreśla specjalista. Zmniejszenie objawów fobii może odbywać się za pomocą farmakoterapii, jednak często zaleca się połączenie tych dwóch metod leczenia, tj. psychoterapii (http://portal.abczdrowie.pl/psychoterapia) i farmakoterapii, gdyż skuteczność leczenia znacznie wzrasta. Psycholog zwraca uwagę na to, że długość trwania tego procesu zależy od czasu trwania fobii.
Zrozumienie fobii to pierwszy krok do jej pokonania. Warto podkreślić przy tym, że fobie są dość powszechne – nie oznacza to, że jest się szalonym. – Fobie mogą być całkowicie uleczalne w procesie psychoterapii – podkreśla specjalista. Zmniejszenie objawów fobii może odbywać się za pomocą farmakoterapii, jednak często zaleca się połączenie tych dwóch metod leczenia, tj. psychoterapii (http://portal.abczdrowie.pl/psychoterapia) i farmakoterapii, gdyż skuteczność leczenia znacznie wzrasta. Psycholog zwraca uwagę na to, że długość trwania tego procesu zależy od czasu trwania fobii.
Co więcej, samodzielne radzenie sobie z fobią również jest warte spróbowania. Im więcej jest się w stanie zrobić dla samego siebie, tym więcej kontroli się odczuwa – a kontrola to kluczowa sprawa w odniesieniu do lęku i fobii. Jednakże w przypadku zaawansowanej fobii, która wywołuje napady paniki i niekontrolowany strach, ważne jest dodatkowe wsparcie.
Nie przegap żadnej ważnej wiadomości i obserwuj nas w Google News!