https://www.flickr.com/photos/125892716@N05/14626071493 by amenclinics_photos / CC BY 2.0

Trudności z koncentracją, nadaktywność oraz impulsywne zachowanie u dzieci z ADHD może powodować problemy społeczne, co skutkuje wykluczeniem z grona rówieśników. Dodatkowo, ostatnie badania pokazały, że dzieci te mają problemy z rozpoznawaniem emocji.

REKLAMA
Ciężkie do rozpoznania emocje
Grupa naukowców, na czele z profesorem Ryusuke Kakigi z Narodowego Instytutu Nauk Fizjologicznych, odkryła cechy charakterystyczne rozpoznawania emocji przez dzieci z ADHD poprzez zmierzenie hemodynamicznej reakcji mózgu i zasugerowała możliwość, że podstawa neuronowa dla rozpoznawania emocji twarzy jest inna od tej u normalnie rozwijających się dzieci. Wyniki badań zostały opublikowane na łamach czasopisma Neuropsychologia.
Naukowcy pokazywali zdjęcia twarzy wyrażających radość lub złość 13 dzieciom z ADHD ((http://portal.abczdrowie.pl/adhd)) i 13 normalnie rozwijającym się dzieciom i odkryła, które miejsce w mózgu jest w tym czasie aktywne. W celu zmierzenia aktywności mózgu została użyta nieinwazyjna spektroskopia, bliska podczerwieni. Taki rodzaj światła przenikał przez czaszkę, a wchłonięte lub rozproszone światło zostało zmierzone. Siła światła zależy od koncentracji oksyhemoglobiny, która dostarcza tlen komórkom nerwowym pracującym aktywnie. Wyniki pokazały, że normalnie rozwijające się dzieci wykazały znaczną reakcję hemodynamiczną w prawej półkuli mózgowej zarówno na uśmiechniętą twarz, jak i tą wyrażającą negatywne emocje.
Z drugiej strony, dzieci z ADHD wykazały znaczną reakcję hemodynamiczną jedynie na radosną twarz – nie zaobserwowano aktywności mózgu w przypadku twarzy wyrażającej złość. Różnica ta w rozpoznawaniu ekspresji twarzy może być odpowiedzialna za upośledzenie umiejętności społecznych oraz tworzenia związków z rówieśnikami.
Jak pomóc dziecku tworzyć relacje z innymi?
Już od dawna wiadomo, że dzieci z ADHD mają większe problemy z rozpoznawaniem i odpowiednim stosowaniem zachowań społecznych. Dzieci mają problemy z utrzymaniem kontaktu wzrokowego, dostosowaniem natężenia głosu, nieprawidłowo używają gestykulacji i często naruszają dystans intymny innych osób. Do tego dochodzą wspomniane w badaniach problemy z interpretacją ekspresji twarzy. Często zdarza się też, że dzieci z ADHD nie wyłapują niewerbalnych sygnałów rówieśników czy osób dorosłych.
Niektóre dzieci z ADHD izolują się od innych z powodu wielokrotnych porażek w nawiązywaniu przyjaźni i malejącej pewności siebie. Problemy nawarstwiają się, ponieważ kiedy dzieci unikają innych, nie mają już możliwości uczenia się umiejętności adaptacyjnych. Takie braki mogą mieć negatywny wpływ na dziecko w okresie dorastania i w wieku dorosłym.
Zdanie sobie sprawy z tego, że problemy społeczne są powiązane z ADHD i zrozumienie, jak wpływa to na relacje dziecka z rówieśnikami, to pierwszy ważny krok. Z taką dozą informacji można iść naprzód i pomóc dziecku rozwijać pozytywne umiejętności towarzyskie i przyjacielskie.
1. Zwiększanie świadomości społecznej dziecka.
Dzieci z ADHD nie rozumieją sytuacji społecznych i reakcji, jakie prowokują. Mogą uważać, że interakcja z inną osobą poszła dobrze, kiedy było zupełnie inaczej. Umiejętność odczytywania sytuacji towarzyskich, samoocena, samokontrola i dopasowanie – to umiejętności, których należy uczyć dziecko bezpośrednio.
2. Praktyka czyni mistrza.
Dzieci z ADHD mają trudności z uczeniem się z przeszłych zdarzeń. Często reagują bez przemyślenia konsekwencji. Sposobem na naukę może być dostarczanie natychmiastowej informacji zwrotnej co do niepoprawnego zachowania. Odgrywanie scenek sytuacji towarzyskich z dzieckiem może być niezwykle produktywne – można uczyć, pokazywać i ćwiczyć umiejętności społeczne oraz reagowanie w sytuacjach trudnych, takich jak dokuczanie przez inne dzieci.
3. Skup się na dwóch obszarach, które są dla dziecka najtrudniejsze, tak aby proces uczenia się nie był zbyt przytłaczający, a dziecko miało więcej szans na powodzenie. Pamiętaj, że dzieci z ADHD mają trudności z podstawowymi rzeczami, takimi jak rozpoczynanie i prowadzenie rozmowy, interakcja z innymi (słuchanie, pytanie o pomysły i uczucia, zachowanie kolejności w rozmowie, okazanie zainteresowania rozmówcą), negocjowanie i rozwiązywanie problemów, dzielenie się i zachowanie strefy osobistej. Jasno określaj i udzielaj informacji dziecku o umiejętnościach i zasadach, do których należy dążyć. Ćwicz razem z dzieckiem i kształtuj pozytywne zachowanie z natychmiastowym skutkiem.
Zobacz, jak pomóc dziecku z ADHD: http://parenting.pl/portal/jak-pomoc-dziecku-z-adhd.