Wróć z wakacji bez niechcianych pamiątek. Na te pasożyty latem trzeba uważać

W ciele człowieka może przebywać nawet 300 gatunków różnych pasożytów, głównie w jelitach. Mogą pojawić się także na skórze, we włosach, w płucach, mięśniach, wątrobie, krwi, oczach czy nawet mózgu - przypomina farmaceutka Marta Grabowska w poradniku na stronie internetowej jednej z sieci aptek.

Nie można zapominać, że ryzyko zakażenia dotyczy każdego, bez względu na wiek i status społeczny.

Lato i wakacje kojarzą się z odpoczynkiem i przyjemnością. Jednak jest to też czas, gdy częściej może dojść do zakażenia wybranymi pasożytami. A z urlopu wolimy przywozić pamiątki raczej w postaci złotej opalenizny, pięknych zdjęć i miłych wspomnień, zamiast zakażenia pasożytami.

Jednak to w czasie wakacji spędzamy długie godziny na plaży czy wędrówkach, podczas których często trudno o właściwą higienę. To właśnie dlatego w czasie urlopu powinniśmy zachować wzmożoną czujność, by uchronić się przed zakażeniem pasożytami. Szczególnie gdy udajesz się w inne rejony świata, gdzie niekiedy łatwiej o zakażenie.

Na jakie pasożyty musimy szczególnie uważać latem?

Glista ludzka (Ascaris lumbricoides) - jak wyjaśnia farmaceutka - najczęściej spotykana jest w strefie ciepłej, umiarkowanej, wilgotnej, zwłaszcza w rejonach o złej sytuacji sanitarnej, gdzie gleba i woda może być zakażona ludzkimi odchodami.

Występuje w obszarze Azji Południowo-Wschodniej, Afryki, Ameryki Południowej i Środkowej. W Europie zakażenia zdarzają się rzadko.

"Drogą pokarmową po zjedzeniu zanieczyszczonej żywności, wypiciu nieprzegotowanej wody. Także w wyniku niedostatecznej higieny rąk, zwłaszcza przed posiłkami, po kontakcie z glebą"- wylicza farmaceutka Marta Grabowska.

Zakażenie często przebiega bezobjawowo, objawy są skąpe lub część z nich rzadko kojarzymy z pasożytami. Dominują dyskomfort w okolicy brzucha, ból brzucha, bezsenność, niespokojny sen, pobudzenie, objawy alergiczne (pokrzywka, świąd skóry, łzawienie oczu, zapalenie spojówek, opuchlizna na twarzy).

Do charakterystycznych objawów należy suchy kaszel. Zakażenia u dzieci mogą doprowadzić do zaburzenia rozwoju. Masowe zakażenie może wywołać niedrożność jelit, zapalenie płuc lub innych narządów.

Leczenie polega zwykle na podaniu albendazolu lub mebendazolu w jednorazowej dawce. Rzadziej stosowany jest pyrantel. W masowych zakażeniach przebiegających np. z niedrożnością jelita wykonuje się laparotomię w celu usunięcia glist.

Włosogłówka ludzka (Trichuris trichiura) to pasożyt występujący na terenie Azji (około 60 proc. zakażeń), Ameryce Południowej, Środkowej oraz w Afryce. Jej występowaniu sprzyjają złe warunki sanitarne, a także gorący i wilgotny klimat. Najmniej zakażeń występuje w Europie.

Do zakażenia może dojść drogą pokarmową po zjedzeniu zanieczyszczonych warzyw, owoców i wody. Do zakażenia może dojść przy niedostatecznej higienie rąk po kontakcie z glebą lub przez zanieczyszczone ziemią przedmioty, np. zabawki. Do rozprzestrzeniania pasożyta przyczyniają się także muchy.

Niewielkie zakażenia - jak tłumaczy farmaceutka - zazwyczaj przebiegają bezobjawowo. Jednak przy cięższych zakażeniach pojawia się nieżytowe lub krwotoczne zapalenie jelita grubego. Główne objawy to ból brzucha o różnym nasileniu, wymioty, biegunka (niekiedy śluzowo-krwista), niedokrwistość, spadk masy ciała. Mogą pojawić się także objawy alergiczne, bóle głowy czy brak apetytu.

Leczenie zakażenia włosogłówką polega na podawaniu albendazolu lub mebendazolu przed trzy dni. Podawanie leków często nie eliminuje zakażenia, ogranicza jedynie liczbę pasożytów, więc objawy mogą się utrzymywać.

Kolejne pasożyty, które mogą uprzykrzyć ci życie są owsiki (Enterobius vermicularis). Te rozpowszechnione są na całym świecie. Występują głównie u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

Do zakażenia dochodzi zwykle drogą pokarmową przez bezpośredni kontakt z osobą zakażoną lub przedmiotami, których używała (pościel, ręczniki, ubrania, bielizna, deska sedesowa, zabawki). Dużo rzadziej dochodzi do zakażenia przez żywność.

"Często natomiast dochodzi do autozakażenia poprzez drapanie okolicy odbytu i przeniesienie jaj do ust. Opisuje się także zakażenie drogą wziewną, poprzez wdychanie kurzu z jajami owsika" - wyjaśnia farmaceutka.

Zakażenie u osób dorosłych często przebiega bezobjawowo. U dzieci pojawia się świąd w okolicy odbytu, nasilony w nocy.

Pojawiają się też bóle brzucha, głowy, zaburzenia wypróżniania, objawy alergii.

Jak wyjaśnia Marta Grabowska, przewlekła inwazja u dzieci może powodować:

U dziewczynek i kobiet może występować świąd w okolicy pochwy.

W leczeniu zakażenia owsikami podaje się albendazol, mebedazol, pyrantel w dwóch dawkach.

Leki te - jak wyjaśnia farmaceutka - nie niszczą jaj pasożyta, dlatego konieczne jest podanie drugiej dawki leku po dwóch tygodniach.

Co istotne, leczenie powinni podjąć wszyscy domownicy oraz potencjalni nosiciele, np. dzieci z danej grupy w przedszkolu.

Aby uniknąć zakażenia tymi wszystkimi mało przyjemnymi pasożytami lub zminimalizować to ryzyko, wystarczy - zwłaszcza na egzotycznych wakacjach - przestrzegać kilku podstawowych zasad higieny. Oto kilka wskazówek. Chodzi o częste i dokładne mycie rąk, picie przegotowanej wody, jedzenie umytych w przegotowanej wodzie owoców i warzyw, unikanie spożywania surowego mięsa.