
Bóle żuchwy są często ignorowane, jeśli nie znajdujemy wyraźnego powodu takiego stanu rzeczy. Może być nim np. uraz lub po prostu zaatakowany przez próchnicę ząb. Tymczasem nieokreślony ból w okolicach tej części naszego ciała jest nierzadko sygnałem poważniejszego problemu, któremu musiałby się dokładniej przyjrzeć lekarz – i to nie jeden.
Gdy boli ząb, idziesz od razu do dentysty. Jednak gdy boli żuchwa, co może być sygnałem poważniejszego problemu, często ignorujemy ten objaw, zamiast skonsultować to ze specjalistą.
Najprostszym powodem bólu żuchwy może być uraz. Wtedy u specjalisty badamy dokładnie czy nie doszło do złamania, przemieszczenia itd.
Czasem jednak ból żuchwy pojawia się bez tak konkretnego i jasnego dla nas powodu. Może to być sygnał poważniejszego problemu, z którym także powinno się pójść do lekarza, aby znalazł przyczynę.
Co to jest żuchwa?
Szczęka to część czaszki, w której zlokalizowany jest górny łuk zębowy. Jest ona stała i się nie porusza – w przeciwieństwie do żuchwy, która jest połączona z czaszką stawami skroniowo-żuchwowymi i odpowiada za wiele ważnych czynności, jak mowa, jedzenie, śmiech, ziewanie czy mimika twarzy.
Ból żuchwy niebędący wynikiem wypadku, a uporczywy i trwający wiele dni czy nawet tygodni, powinien skłonić cię do wizyty u lekarza.
Oto jakie mogą być jego przyczyny.
Zgrzytanie zębami (bruksizm)
"Zgrzytać zębami ze złości" jest dobrze znanym powiedzeniem, ale i faktem, z którego konsekwencji niewiele osób zdaje sobie sprawę. Za jego główną przyczynę uznaje się właśnie stres.
Skutków jest znacznie więcej, bo to m.in. bóle w okolicach żuchwy, stawów skroniowo-żuchwowych, a nawet głowy czy karku.
– Bruksizm jest parafunkcją, czyli działaniem innym niż właściwe danemu narządowi, np. jedzenie i mówienie. W tym przypadku jest to nieświadome zaciskanie i zgrzytanie zębami. Może się tak dziać zarówno w dzień, jak i w nocy, gdy śpimy. Powstające przez to nadmierne i nietypowe napięcia obciążają staw skroniowo-żuchwowy, ale też inne mięśnie odpowiedzialne za ruch żuchwy. W konsekwencji objawia się to bólem w okolicach żuchwy, ale też ścieraniem się zębów, pękaniem szkliwa i nadwrażliwością – mówi lek. dent. Anna Przybyła-Cichoń z Dentim Clinic Medicover.
Bruksizm jest złożonym schorzeniem, dlatego w leczenie powinno być zaangażowanych kilku specjalistów:
Wady zgryzu
W zasadzie nie ma osoby, która nie miałaby jakiejś formy wady zgryzu. Częściowo odpowiada za to zmiana diety ludzi na przestrzeni tysięcy lat, w której obecnie dominują produkty miękkie, przetworzone i łatwe do zgryzienia.
Nieskorygowane wady zgryzu mogą negatywnie wpływać na zdrowie jamy ustnej, co m.in. objawia się bólem żuchwy.
– Jest wiele różnych rodzajów wad zgryzu, dlatego już od najwcześniejszych lat dziecka powinniśmy z nim chodzić na kontrole dentystyczne. Do wad zgryzu mogą przyczyniać się także przedwcześnie utracone zęby mleczne, przez co wyrzynające się zęby stałe nie mają właściwego podparcia i rosną krzywo. To także problem w późniejszym wieku: przy zębach stałych, które stanowiły podparcie dla sąsiadujących, a utracone sprawiają, że okoliczne zęby się przesuwają – wylicza dentystka.
Skutek? To nie tylko ścieranie się zębów, ale i obciążenie narządu żucia. Efektem są uciążliwe bóle, trudności z żuciem jedzenia, ale też utrata estetycznego wyglądu uśmiechu.
Wszelkie zmiany, jak właśnie wady zgryzu, mogą przekładać się na nierównomierne rozłożenie napięć podczas przeżuwania, a efektem jest ból.
Dobra wiadomość jest taka, że leczenie ortodontyczne nie jest przeznaczone tylko dla nastolatków i można je rozpocząć nawet u dorosłych.
Gdy żuchwa "klika" lub przeskakuje
Tym, co powinno cię zaniepokoić, jest charakterystyczne klikanie żuchwy podczas jedzenia czy ziewnięcia. Taki odgłos, któremu towarzyszy ból oznaczać może zaburzenia w pracy stawów skroniowo-żuchwowych (TMD, skrót angielskiego wyrażenia temporomandibular disorders).
– Do patologii w pracy stawów skroniowo-żuchwowych może dochodzić w wyniku urazu, wad anatomicznych, wad zgryzu, niewłaściwej postawy ciała, ale także wskutek niekontrolowanego bruksizmu, a więc przyczynia się tu stres. Objawy to m.in. klikanie czy przeskakiwanie żuchwy podczas otwierania ust, nawet utrudnienie ich otwarcia – wyjaśnia lek. dent. Anna Przybyła-Cichoń.
Jak dodaje, skutkiem może być też ból okolic tych stawów, który może promieniować do oka, ucha, a co więcej: obciążone stawy to obciążenie dla kolejnych mięśni i stawów, więc dochodzą do tego migrenowe bóle głowy, ból karku, barków, a nawet szumy uszne.
To właśnie tak szerokie spektrum objawów może przysparzać trudności diagnostycznych.
Zatrzymana ósemka
Przyczyną problemu z żuchwą mogą być też popularnie zwane zębami mądrości – ostatnie zęby trzonowe, czyli ósemki. Niekiedy, przy zbyt małej ilości miejsca w szczęce lub żuchwie, ósemka nie może przebić się przez dziąsło i rośnie krzywo. To może powodować uciążliwy i długotrwały ból, ale też stan zapalny dziąsła.
– W przypadku gdy doszło do zatrzymania zęba lub nawet przebił się on przez dziąsło, ale rośnie krzywo i może potencjalnie spowodować nieprawidłowości zgryzu, zalecane jest jego usunięcie. Leczeniem zatrzymanej ósemki jest jej chirurgiczna ekstrakcja – wyjaśnia ekspertka.
Jeżeli więc czujesz ból w okolicach żuchwy i nie wiesz, jaka może być jego przyczyna, nie zwlekaj z wizytą u dentysty.
Zobacz także
