
Monika Olejnik, znana i ceniona dziennikarka TVN24 poinformowała, że zmaga się z rakiem piersi. Taka diagnoza potrafi zwalić z nóg. Jednak pocieszające jest to, że ten nowotwór leczymy coraz lepiej, szczególnie jeśli zostanie zdiagnozowany wcześnie. Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. Nie wybiera jakiejś określonej grupy pań, ani nie można na niego "zapracować". Może dotknąć każdej z nas. Czym tak naprawdę jest rak piersi i jak go leczymy?
Czym jest rak piersi i skąd się bierze?
Rak piersi zaliczany jest do nowotworów złośliwych, które powstają z komórek gruczołu piersiowego. Jest najczęstszym występującym nowotworem złośliwym u kobiet, rozwijającym się miejscowo w piersi oraz mogącym dawać przerzuty do węzłów chłonnych i narządów wewnętrznych (np. płuc, wątroby, kości i mózgu).
Czy można wskazać jedną przyczynę? Absolutnie nie. Po pierwsze dlatego, że może być ich wiele i mogą być ze sobą powiązane, po drugie dlatego, że nie zostały dokładnie poznane. Najczęściej stosowanym podziałem pod kątem przyczyn są czynniki od nas niezależne – genetyczne (mutacje w obrębie genów BRCA1 i BRCA2), wiek, płeć oraz zależne, takie jak m.in. gospodarka hormonalna, czynniki reproduktywne czy niektóre elementy stylu życia – aktywność fizyczna, masa ciała, stosowanie używek.
Istnieje podział na rodzaje nowotworów piersi. Który może być złośliwy?
Rak piersi to nie jest jedna choroba, z jedną przyczyną, jednym objawem i jedną metodą leczenia. Natomiast jeśli chodzi o metody leczenia, wyróżnić możemy trzy główne podtypy: hormonozależny, HER-2 dodatni oraz potrójnie ujemny. Podział ten zależy ponadto od obecności pewnych białek na komórkach rakowych - receptorów.
Dr n. med. Katarzyna Pogoda
Onkolog kliniczny, Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawie
Aby jednak postawić diagnozę nowotworu złośliwego, lekarz musi w każdym przypadku spojrzeć na zmianę w piersi kompleksowo, wykonać wiele dodatkowych badań. Dopiero wtedy może określić, czy nasz przypadek to właśnie forma złośliwa.
Dr n. med. Katarzyna Pogoda
Onkolog kliniczny, Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawie
Rak piersi – operujemy czy nie?
Operujemy czy nie? Tak, ale ważna jest kolejność działań. W nowoczesnej onkologii leczenie pacjentki z rakiem piersi wymaga wielodyscyplinarnego leczenia skojarzonego, w ramach którego stosuje się:
Dodatkowo, leczenie systemowe można podzielić na moment, w którym jest stosowane, a więc przedoperacyjne i pooperacyjne lub paliatywne.
Dr n. med. Katarzyna Pogoda
Onkolog kliniczny, Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawie
Leczenie nowotworów – czemu to tak długo trwa?
Często słyszy się, że leczenie nowotworu piersi to proces długotrwały. I często też wtedy utyskujemy na brak dostępu do diagnostyki czy nieudolność opieki zdrowotnej państwa. Prawda może okazać się jednak inna – po prostu coraz więcej typów nowotworów piersi jest w Polsce leczonych i wyleczalnych.
Dr n. med. Katarzyna Pogoda
Onkolog kliniczny, Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawie
Rokowanie przy nowotworach piersi – od czego zależy
Najważniejszą sprawą przy określaniu rokowania jest stopień zaawansowania, w jakim rak został zdiagnozowany, określony w stadium I-IV. Najlepsza sytuacja jest oczywiście w przypadku wcześnie wykrytych nowotworów, gdzie nie doszło jeszcze do przerzutów do pachowych węzłów chłonnych.
Dr n. med. Katarzyna Pogoda
Onkolog kliniczny, Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie Warszawie
Jedyną i niezbywalną możliwością, aby dowiedzieć się, czy nasze piersi mają się dobrze, jest prewencja. Wielość jej metod powoduje, że jest dostępna dla każdej kobiety. Organizowanych jest mnóstwo akcji profilaktycznych, do nawet najmniejszych miejscowości przyjeżdżają onkobusy, konieczność badań piersi jest szeroko nagłaśniania w mediach oraz przez różnego rodzaju fundacje, które angażują się w ten niebagatelny temat.
W 2023 r. miała również miejsce ważna zmiana w profilaktyce nowotworów piersi - rozszerzono przedział wiekowy profilaktycznej mammografii w ramach świadczeń NFZ. Aktualnie to badanie mogą zrobić panie w wieku 45 – 74 lata, a nie jak uprzednio 50-69 lat. Wydłużono również o 5 lat, do 64 r.ż. dostępność bezpłatnej profilaktycznej cytologii. Mammografia lub usg piersi to badania, o których powinna pamiętać każda kobieta. To dbałość nie tylko o własne zdrowie i życie, ale też o bliskich, którzy nas kochają i którym jesteśmy potrzebne. Wcześnie wykryta zmiana, to mniej obciążające leczenie i większa szansa na wyleczenie całkowite. Dlatego namawiam – badajcie się, a Monice Olejnik życzę jak najszybszego powrotu do zdrowia.