Andy M Taylor

Młode kobiety posiadające krytyczne, despotyczne matki częściej niż ich rówieśniczki adaptują niezdrowe postawy żywieniowe oraz posiadają słabiej rozwinięte umiejętności społeczne – donoszą naukowcy z University of Georgia w Atenach. W ten sposób dostarczają kolejnych dowodów na ogromną rolę, jaką w rozwoju sfery emocjonalnej i psychologicznej dziewcząt odgrywają zachowania matek.

REKLAMA
Negatywne zachowania matek a problemy córek
Zdaniem głównej autorki badania, dr Analisy Arroyo z University of Georgia, młode kobiety, które doświadczają krzywdzącego krytycyzmu, nadmiernej uwagi i zaangażowania, a także reaktywności emocjonalnej ze strony matek, wykazują znaczne trudności w budowaniu więzi społecznych i partnerskich. W konsekwencji, częściej cierpią w powodu problemów psychologicznych i reprezentują niezdrowe postawy żywieniowe. Jak tłumaczą autorzy badania, przez nieprawidłowe postawy żywieniowe rozumieć należy niezadowolenie z własnego ciała i niezdrowe przekonania oraz zachowania dotyczące kontroli wagi. Zdaniem dr Arroyo, postawy te nie zawsze są równoznaczne z zaburzeniami odżywiania.
Chociaż dynamika rodzinna, obejmująca konflikt i kontrolę, może mieć wpływ na dobrostan emocjonalny i społeczny dzieci, autorzy badania zauważają, że nie pozwala ona na przewidywanie niekompetencji społecznej młodych kobiet. Z drugiej strony, zbytnio zaangażowana i nadmiernie krytyczna postawa matki wobec córki jest bezpośrednio związana z obniżeniem kompetencji społecznej i pośrednio – z cierpieniem psychologicznym i niewłaściwymi zachowaniami żywieniowymi.
Jak tłumaczy dr Arroyo, wspomniana forma komunikacji rodzinnej szczególnie niekorzystnie wpływa na samopoczucie i pewność siebie młodych kobiet – promuje walkę o kontrolę i dążenie do ciągłego doskonalenia własnej osoby. Specjalistka wierzy, że zaburzenia odżywiania mogą stanowić technikę kompensacyjną, ułatwiającą radzenie sobie z niekompetencją społeczną i negatywnymi emocjami.
Interakcje rodzinne kluczowe dla rozwoju dziewcząt
W celu oceny roli, jaką w kształtowaniu postaw względem jedzenia i postrzegania własnego ciała odgrywają interakcje rodzinne, dr Arroyo wraz z Chrisem Segrinem z University of Arizona w Tucson przyjrzeli się grupie studentek i ich rodzin. Zebrali dane dotyczące 286 rodzin trzyosobowych, złożonych z matki, młodej córki (w wieku ok. 21 lat) i dorosłego rodzeństwa. Każdy z członków rodziny indywidualnie wypełnił internetową ankietę.
Córki i ich rodzeństwo ocenili wzorce interakcji rodzinnych, co obejmowało sposób wyrażania emocji. Matki i córki poddały analizie zdolności społeczne córek, po czym młode kobiety oceniły własną zdolność tworzenia pozytywnych relacji z innymi osobami. Oba elementy badania pozwoliły na określenie ich kompetencji społecznej. Co więcej, córki dokonały oceny poczucia własnej wartości oraz stopnia depresji i osamotnienia, będących wskaźnikami stresu psychologicznego. W celu określenia niewłaściwych postaw żywieniowych córki poproszono o dostarczenie informacji na temat percepcji własnego ciała, stosowanych diet, świadomości zawartości poszczególnych produktów spożywczych i zainteresowania żywnością. Po przeanalizowaniu wyników badacze stwierdzili, że ponieważ postawy rodziców są kluczowymi czynnikami w rozwoju zdolności społecznych i wyobrażeń o własnej osobie młodego człowieka, poprzez koncentrowanie się na zdrowych związkach rodzic ‒ dziecko i uczenie potomstwa skutecznych metod komunikacji możliwe jest zbudowanie kompetencji społecznej, stanowiącej ochronę przed stresem psychologicznym i nieprawidłowymi postawami żywieniowymi.
Dlaczego nie warto rozmawiać z córką o wadze?
Jak podkreśla dr Leslie Sim, psycholog dziecięca z Mayo Clinic w Rochester (Minnesota), nawet jeżeli matka będzie zapewniać córkę, że wygląda pięknie, dodając, że sama jest zbyt gruba, może mieć szkodliwy wpływ na wyobrażenie o własnym ciele młodej kobiety. Naukowcy wielokrotnie udowadniali już, że rodzic tej samej płci jest najważniejszym wzorcem dziecka. Z tego powodu matka nie powinna rozmawiać z córką o dietach i wadze, niezależnie od tego, czy chodzi o wagę córki, własną czy innych ludzi – tłumaczy specjalistka.
Jak dodaje Kelley Stokesbary z Girls on the Run of Hamilton County, organizacji non profit pomagającej młodym dziewczynom zachować zdrowie i pewność siebie, młode osoby posiadające negatywny wizerunek własnego ciała najprawdopodobniej nabierają podobnych przeświadczeń w wieku przedszkolnym lub wczesnym wieku szkolnym. Specjalistka doradza, aby komplementy dotyczące wyglądu zewnętrznego zastąpić pochwałami na temat wyników w nauce lub opowiedzianego dowcipu.