Zatrucie pokarmowe, choć dokuczliwe, zwykle jest niegroźne. To wywołane salmonellą może mieć cięższy przebieg i skończyć się wizytą w szpitalu.
Zatrucie pokarmowe, choć dokuczliwe, zwykle jest niegroźne. To wywołane salmonellą może mieć cięższy przebieg i skończyć się wizytą w szpitalu. Fot. Canva

Groźna bakteria w truskawkach, wcześniej seria zatruć słuchaczy Akademii Policyjnej. Salmonella powraca w ostrzeżeniach GIS i tytułach tekstów w portalach internetowych. Zanim zaczniesz się zastanawiać, czy dopadło cię "tylko" banalne zatrucie, czy może to wywołane salmonellą, które może skończyć się szpitalem, nie martw się na zapas. Przeczytaj o tym, jak odróżnić kluczowe objawy i jak leczy się zakażenie salmonellą, a jak "zwykłą" biegunkę. W przypadku tej ostatniej wiesz, co robić, jeśli twój PESEL wskazuje na to, że pamiętasz czasy PRL-u.

REKLAMA

Newsy o kolejnych zatruciach wywołanych salmonellą pojawiają się ostatnio coraz częściej. Choć co roku słyszymy o tym, że na kolejnych koloniach dzieci zatruły się w stołówce, albo w lodziarni, wydaje się, że sezon na salmonellę wystartował przed czasem, bo do wakacji zostało jeszcze trochę czasu.

GIS alarmuje właśnie o salmonelli w truskawkach sieci hipermarketów, wcześniej informował o serii zatruć w Akademii Policyjnej w Olsztynie, zakończonych hospitalizacjami.

Zatrucie pokarmowe i biegunka to jeden z powodów wizyt u lekarza po zjedzeniu czegoś „nieświeżego”. Jeśli choroba została wywołana przez bakterie z rodzaju Salmonella, najczęściej kończy się na kilku nieprzyjemnych dniach.

Jednak u niektórych osób, o bardziej wrażliwym układzie pokarmowym i niższej odporności, zakażenie salmonellą może doprowadzić do poważniejszych powikłań. Warto więc wiedzieć, jak rozpoznać objawy salmonellozy i co robić, gdy nas dopadnie.

Objawy zakażenia Salmonellą

Typowe objawy pojawiają się zazwyczaj do trzech dni po zjedzeniu zakażonej żywności – najczęściej są to produkty pochodzenia zwierzęcego, jak niedogotowane mięso (zwłaszcza drób), surowe jajka czy niepasteryzowane mleko.

Do najczęstszych symptomów należą:

  • wodnista biegunka (czasem z domieszką śluzu lub krwi),
  • bóle brzucha i skurcze jelit,
  • gorączka – często dość wysoka,
  • nudności i wymioty,
  • ogólne osłabienie i złe samopoczucie.
  • Zazwyczaj objawy mijają po kilku dniach – najczęściej między 4. a 7. dniem. Jednak u osób starszych, dzieci oraz tych z osłabioną odpornością infekcja może mieć cięższy przebieg. Zdarza się też, że bakterie przedostają się do krwi, co może prowadzić do sepsy – w takich przypadkach konieczna jest szybka interwencja lekarska.

    Salmonella leczenie zakażenia

    W

    Antybiotyki stosuje się rzadko, głównie u osób z grup ryzyka, gdy infekcja ma cięższy przebieg lub doszło do zakażenia poza przewodem pokarmowym. Leczenie zawsze powinno być wtedy prowadzone przez lekarza.

    Zatrucie salmonellą – jak zapobiegać?

    Choć całkowicie nie da się wyeliminować ryzyka zakażenia, to zachowanie kilku prostych zasad może znacząco je ograniczyć:

  • gotuj mięso i jajka dokładnie – szczególnie drób, który jest najczęstszym źródłem zakażenia,
  • nie jedz surowych jaj ani potraw, które je zawierają (np. domowy majonez, kogel-mogel),
  • myj ręce po kontakcie z surowym mięsem i przed przygotowaniem posiłków,
  • nie zostawiaj gotowego jedzenia poza lodówką na dłużej niż 2 godziny,
  • pij tylko bezpieczną, czystą wodę – unikaj np. wody z kranu w niepewnych miejscach.
  • Salmonella to jedna z głównych przyczyn zatruć pokarmowych i chociaż najczęściej mija sama, warto wiedzieć, jak reagować i kiedy zgłosić się do lekarza. Odpowiednia higiena i właściwe przygotowywanie posiłków to najlepsza profilaktyka. A jeśli już przytrafi się infekcja – pamiętaj, że nawodnienie i odpoczynek to podstawa.

    Zwykłe zatrucie czy salmonella – jak odróżnić?

    Nie wiesz, czy dopadła cię tylko pospolita biegunka, czy groźniejsza salmonella? Poniższe podpowiedzi mogą rozjaśnić sytuację, nie zapominaj jednak, że w razie wątpliwości nic nie zastąpi kontaktu, choćby telefonicznego, z lekarzem.

    Zwróć jednak uwagę na czas pojawienia się objawów:

  • Salmonella: objawy najczęściej pojawiają się 6–72 godziny po zjedzeniu skażonego jedzenia.
  • Zwykłe zatrucie pokarmowe (np. toksyny gronkowca): objawy mogą pojawić się bardzo szybko, nawet po 1–6 godzinach.
  • A także na to, jaki mają charakter i ile trwają. Na salmonellę może skazywać:

  • gorączka (często wysoka),
  • biegunka, czasem ze śluzem lub krwią,
  • bóle brzucha i skurcze jelit,
  • objawy trwają 4–7 dni lub dłużej.
  • Za zwykłym zatruciem przemawiają takie objawy, jak:

  • częste wymioty (często dominujące),
  • biegunka wodnista,
  • objawy zwykle ustępują w ciągu 24–48 godzin.
  • Jeśli chodzi o pewną diagnozę, to salmonellę potwierdzi na 100 proc. badanie mikrobiologiczne kału.

    Lekarz raczej ci go nie zleci, jeśli z wywiadu widzi, że twój problem to prawdopodobnie zatrucie wywołane mniej groźną bakterią niż salmonella.

    Leczenie zatrucia salmonellą

    W większości przypadków nie jest potrzebne specjalistyczne leczenie – organizm z bakterią salmonelli poradzi sobie sam. Kluczowe jest jednak odpowiednie nawodnienie, ponieważ biegunka i wymioty szybko prowadzą do odwodnienia.

    Leki przeciwbiegunkowe nie są zalecane – mogą spowolnić usuwanie bakterii z organizmu.

    Antybiotyki też stosuje się rzadko, głównie u osób z grup ryzyka, gdy infekcja ma cięższy przebieg. Leczenie zawsze powinno być wtedy prowadzone przez lekarza.

    A jeśli dopadło cię zwykłe, niegroźne zatrucie pokarmowe, najczęściej wystarczy klasyczne leczenie objawowe. Jakie?

    Klasyczna, antybiegunkowa dieta: woda, gorzka herbata, elektrolity, stare dobre kleiki z ryżu, gotowana marchewka lub banan, sucharki i węgiel powinny wystarczyć. Czyli wszystko to, co w polskich domach sprawdzało się w walce z biegunkami jeszcze w czasach PRL-u. No może tylko banany bywały wtedy rzadziej, bo od święta. A wręcz dosłownie, przed świętami.

    Źródło: Sanepid, PubMed, FDA